HARTINA AGAMA

                                                  HARTINA AGAMA

           Aya sakaol anu nerangkeun yen Agama teh hiji jalan lempeng keur ngudag ( neangan ) Allah Ta'alla pikeun ngayahokeun kaayaan Maha Agung samemehna aya panalungtikan urang kudu terang heula jejerna ( Sifat ) Allah Ta'alla supaya bisa ngayahokeun ayana jeung kadudukanna barang nu wajib di sembah ku manusa sarta pamolahna 
            Ulama ulama pada nerangkeun akal jeung elmuna, supaya manusa meunang panerangan ka ayaan sipat Allah Ta'alla ti diya terus ngaluarkeun elmu elmu nu disebut AKOID USUL ( sipat 20 ) kalawan tauhidna sarta di terangkeun sipat sipatna Allah Ta'alla di barengan pamolahna saperti di terangkeun dihandap ieu :

1. wujud hartina Allah Ta'alla aya mustahil teu aya 
2. Qidam hartina Allah Ta'alla leuwih tiheula mustahil paneri
3. Baqa hartina Allah Ta'alla  langgeng ( kekal
4. Muhalapatul lilhawadisi hartina beda jeung nu anyar
5. Kiamuhu binafsihi            hartina jumeneng ku anjeun
6. wahdaniat                       hartina bener sagala galana
7. Kudrat                            hartina kawasa
8. Irodat                              hartina kersa ( berkehendak )
9. Ilmu                                 hartina uninga
10. Hayat                              hartina hirup
11. Sama                               hartina ngadangu
12. Basar                               hartina ningali
13. kalam                               hartina sasauran
14. Kaunuhu kodiron              hartina     pangawasa ( keur manusa )
15. Kaunuhu muridan              hartina     pangersana ( keur manusa )
16. Kaunuhu Aliman               hartina      pang uningana ( keur manusa )
17. Kaunuhu Hayan                hartina      hirupna ( keur manusa )
18. Kaunuhu samian                hartina      pangdanguna ( keur manusa )
19. kaunuhu basiran                hartina      paningalina ( keur manusa )
20. Kaunuhu mutakaliman       hartina      pangucap ( keur manusa )

           Jadi nurutkeun katerangan tina Sifat 20 Allah Ta'alla teh * AYA * ayana leuwih tiheula batan mahluk mahluk anu sejen langgeng, beda, beda jumeneng ku anjeun, kekal ( Tunggal ) kawasa kagungan pangersa uninga hirup ngadangu ningali ngadawuh aya kawasana aya kahayangna kaayaan hirup aya pangdanguna aya paningalina jeung aya pangucapna 
Di luhur geus di caritakeun ( diterangkeun ) yen elmu pikeun ngayahokeun ( ngayatakeun ) sipatna Allah Ta'alla di sebut AKOID USUL atawa gabungan ( Verjameling ) elmu pikeun yukcruk sipat maha Suci Ari nu di sebut elmu USUL ( USULUDIN ) nyaeta dasar Agama sabab etateh Iman ( percaya ) keur Marifat ka Allah Ta'alla demi Tauhid yaeta elmu nu nyaritakeun sifat Allah Ta'alla jeung utusannana saksi pikeun neuteupkeun nana sipat sipatna Allah Ta'alla jeung sipat utusannana aya dua perkara nyaeta : Akli jeung Nakli
         Akli Hartina : panemu tina terbukana Akal
         Nakli hartina dalil tuturut, umpama si A kudu ibadah sabab parentahna kitab.anu jadi nNakli teh gunana pikeun ngayahokeun kaayaan Allah Ta'alla nurutkeun kitab suci Al'Qur'an jeung Hadis AKLI jeung NAKLI di pakena kudu babarengan ulah papisah, saperti panon jeung terangna, karana lamun teu aya terang umpamana teu aya panon, terang eta teu aya gunana ( poek )
        kalobaan nana jalma anu nyukcruk agama teh, sok ngaheulakeun dalil AKLI heula Ari NAKLI di panerikeun, anu kituteh kaliru pisan sabab lamun dalil AKLI di heulakeun heula kana dalil NAKLI tangtu maleset tina poko ( patokan ) eusina nu asal tangtuna ngadatangkeun ruwet jeung kusut kanu di ajar, teu puguh alang ujurna demi elmu pikeun ngayahokeun sipat maha Suci nu di sebut Elmu MARIFAT
       Sakabeh jalma pada harayangeun terang kana kaayaan ALlah Ta'alla karana ku urang wajib di sembah, sakabeh sifat sifatna Maha Suci ku anjeuna pribadi geus di teurangkeun dina Qur'an sedengkeun Anjeuna Gaib sagala nu nyareat jeung Gaibna anjeun keneh anu nyepeng sarta kawasa ku anjeuna .